Kısıtlı da olsa, zaman zaman ulusal basında gündeme gelen ve daha çok “ticari tanıtım ve müşteri çekebilme amaçlı” olarak yer alan ve yerel basının bile bilgilendirilmediği PLASTİK OSB de süreç devam ederken, Avrupa Birliği ülkelerinde TEK KULANIMLIK PLASTİK ÜRÜNLERİN YASAKLANDIĞI haberi geldi!
Kırklareli'nin Vize ilçesi sınırları içerisinde yapımı planlanan ve 600 Milyon TL'lik bir yatırım olduğu belirtilen Plastik Sanayii OSB alanı ile ilgili çalışmalar tüm hızıyla sürerken, bölge halkı konudan habersiz. Peki ama nedir bu Plastik OSB? Son olarak Kırklareli Valisi Birol Ekici tarafından yapılan bilgilendirmede; “Özel OSB ‘ nin geçtiğimiz ağustos ayında start almasının beklendiği ancak, OSB alanında ki genişleme müracaatı nedeniyle zamanın uzadığı” ifade edilmiştiŞENOL GONCAGÜLDETAY HABER PAG DER & ASLAN OSB, şehir içine sıkışmış, dağınık bir şekilde çalışmalarını sürdüren plastik üreticilerini modem bir üretim alanında toplayacak. Kırklareli Vize'de, Plastik Organize Sanayi Bölgesi'ndeki yaklaşık 600 milyon TL toplam yatırım bedeliyle hayata geçecek PAGDER & ASLAN OSB, plastik sektörünün sanayi yapılaşmasının en önemli, örnek adresi olacak. Ne getirir, Ne götürür? Kurulacak olan OSB'den, bölge halkı habersiz! Hatta; halkı bilgilendirme işini yapmaya çalışan yerel basına da bugüne kadar yapılan herhangi bir açıklama yok! Yatırım planlanırken ve hayata geçmeye hazırlanırken kimsenin bilgisi yok! Yatırımcıları da, belediyesi de, halkı bilgilendirip, bilinçlendirmemiş! Kum ve taş ocaklarına, çimento fabrikalarına ve termik santrallerine karşı saf tutan çevreciler, bu OSB yatırımına karşı bir tavır almamışlar. Çok iyi analiz yaptılar da, ondan mı kimsenin negatif görüşü olmadı, bilemiyoruz! Bu bölgede nasıl bir çalışma ortamı olacak? Çevesel riskleri ve tehlikeleri neler? Yoksa sadece paketleme yapılarak, hiçbir risk içermeyen bir yapılaşma mı olacak? Bunlara dair kimsenin bilgisi bulunmuyor.TÜRKİYE ‘ DE BİR İLK Türkiye'de Bir İlk Olacak Kırklareli'nin Vize ilçesinde, Türkiye'nin ilk İhtisas Plastik Organize Sanayi Bölgesi olarak faaliyete geçecek ve sanayi yapılaşmasına büyük katkı sağlayacak olan PAOSB, Çorlu ve İstanbul Havalimanı; Tekirdağ ve Ambarlı limanlan; Alpullu, Durak istasyonları ile E5, TEM ve Kapıkule gibi bölgenin önemli havalimanı, karayolu, liman ve istasyonlarına, gümrük kapısına yakınlığı ile de lojistik olarak büyük kolaylıklar sunuyor.YATIRIMCILAR İÇİN AVANTAJLI Teşvik Yasası Kapsamında PAOSB, Plastik İhtisas OSB olarak yapılandırıldığı için yeni Teşvik Yasası'ndan da (2 B ekinde yer alan 1 no'lu dipnota göre bölgesel destekler kapsamında değerlendirilecek.) yararlanacak. Referans değer olarak verilen yüzde 50 yatırım teşvik destek miktarı, yeni istihdam edilecek personel sayısı ve yatırım finansmanı olarak kullanılacak kredi miktarına göre değişiklik gösterecek. Ayrıca, OSB'de yapılan inşaatlar, inşaatın bitim tarihini takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl emlak vergisinden ve merkezi atıksu arıtma tesisi işleten bölgelerdeki işletmeler atık su bedelinden muaf olacak. Organize Sanayi Bölgelerindeki yapı ve tesisler, bina inşaat harcı ve yapı kullanma izni harcından da müstesna olacak. Türkiye'nin ilk özel OSB'si olan PAGDER 6' ASLAN OSB yatırımı 600 milyon TL toplam yatının bedeli ile hayata geçecek. (Bu rakamın, günümüz şartlarına uyarlandığında MİLYAR TL le re ulaştığı belirtiliyor. PAGDER & ASLAN OSB, deprem haritasında en düşük risk kategorisi olarak gösterilen dördüncü bölgede yer alıyor. PAGDER & ASLAN OSB, toplam 60 hektar alan üzerine kurulacak. Genişleme sahaları ile L20 hektar büyüklüğe ulaşacak olan bu modern yapılaşmayla, plastik sektörü üreticileri hayallerini kurduğu çalışma ve üretme ortamına kavuşacak. Türkiye'de plastik geri dönüşüm sektöründe çalışanlar solunum ve cilt hastalıklarından şikayetçi Belirtilen ve aslında bölgesel halk ile yerel basının çok da haberdar edilmediği yatırım ile ilgili bir çok veri ve değerin son derece elverişli ve avantajlı olduğu görüşleri hakim. Ancak; Avrupa Birliği ülkelerinde geçtiğimiz temkmuz ayından itibaren getzirilen “tek kullanımlık plastik ürünler kararı” sonrasında, plastik için yapılan yatırımların, ileriye dönüm şablonda giderek, azalacağı ve hatta sona ereceği yolunda ki yorumlar da az değil! Ayrıca, haln ülkemizde plastik geri dönümüşün sektöründe çalışmakta olan işçilerin de sağlık sebeplerinden dolayı şikayetçi oldukları sürekli gündeme getiriliyor. Türkiye'de plastik geri dönüşüm sektöründe çalışanlar solunum ve cilt hastalıklarından şikayetçi İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bugün yayımlanan raporunda Türkiye'de plastik geri dönüşüm tesislerinde çalışanların ve tesis çevresinde yaşayanların temel sağlık haklarının tehdit altında olduğunu söylüyor. "Sanki Bizi Zehirliyorlar: Türkiye'de Plastik Geri Dönüşümünün Sağlık Üzerindeki Etkileri" adlı çalışma kapsamında Adana ve İstanbul'da plastik geri dönüşümü tesislerinde çalışan ve tesislere yakın yaşayan 64 kişiyle görüşüldü.Bu kişiler, solunum hastalıkları, kronik baş ağrısı ve cilt sorunlarından şikayetçi olduklarını, çalışırken koruyucu ekipmana ve meslek hastalıkları için sağlık hizmetlerine erişimleri olmadığını paylaştı.Geri dönüşüm, plastik atıklar için daha çevreci bir atık yönetimi tekniği olsa da dönüşüm sürecinde plastiğin içindeki toksik maddelerin tekrar yüzeye çıkması bu işlemi yapan kişiler için çok tehlikeli olabiliyor. Yayılan zehirli toz veya dumanların solunması kanser ve üreme hastalıkları dahil yaşam boyu sürebilecek önemli sağlık sorunlarına yol açabiliyor.Ancak HRW araştırması kapsamında Adana ve İstanbul'daki tesislerde çalışan kişiler, tesis yöneticileri ve sağlık çalışanları geri dönüşüm sürecinin yarattığı hava kirliliği tehlikeleri hakkında güncel bilgiye sahip olmadıklarını ve bu tehlikeleri nasıl önleyeceklerini bilmediklerini ifade ediyor.Araştırma kapsamında görüşleri alınan kişiler geri dönüşüm alanında denetim eksikliği olduğunu, tesislerde çevresel ve sağlık tehlikelerinin düzenli bir şekilde değerlendirilmediğini aktarıyor.Bu kişiler, denetim eksikliğinin aynı zamanda bazı tesislerin lisanssız çalışmasına yol açtığını öne sürüyor.Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği ile Sağlık Bakanlığı BBC Türkçe'nin gönderdiği sorulara haberin yayımlanma saatine kadar geri dönüş yapmadı. AB'de 'tek kullanım plastikler yasağı' başladı: 5 maddede bilinmesi gerekenler ©kanun 3 Temmuz itibariyle yürürlüğe girdi.Avrupa Parlamentosu (AP) 2019'da aldığı kararla söz konusu plastik ürünlerin kullanımını kıta sınırları içerisinde yasaklama kararı almıştı. AP'nin bu adımı 30 Kasım 2015 tarihinde imzalanan Paris Anlaşması’ndan 4 sene sonra gelmişti.AB Komisyonundan yapılan açıklamaya göre, plastikten yapılan ve kullanıp atılan tabak, çatal, bıçak, bardak, kulak çubuğu ve pipet gibi ürünler bugünden itibaren AB pazarına giremeyecek. Ayrıca polistirenden (beyaz plastik köpük) yapılmış yiyecek ve içecek kutuları da bu kapsamda bulunacak.Kadın pedleri ve plastik içerikli sigara filtreleri gibi alternatifi bulunmayan ürünler ise ilk aşamada yasaktan muaf tutulacak. Ancak bu ürünlerin üzerinde tüketicileri uyaran bazı yazılar yer alacak.AB düzenlemesinde yasaklanan ürünlerin park, sokak ve kamuya açık alanlardaki çöplerin yüzde 20'sini oluşturduğuna dikkat çekiliyor. Çöplerin toplanmasının AB'deki belediyelere yılda 700 milyon euroya mal olduğu belirtiliyor. OSB DE SADECE PAKETLEME Mİ YAPILACAK? AB ülkelerinde getirilen yasak sonrasında, akıllara gelen önemli sorular da oluşuyor?! (Çok da bilgilendirme yapılmayan projeye göre) bu özel OSB de kurulan fabrikalarda plastik üretimi mi, yoksa sadece paketleme mi yapılacağı sorusu gündeme getiriliyor. Ancak, başka yerlerde üretilen ve sırf paketlemek üzere bu OSB ye getirilecek ürünlerin, nakliye açısından bile büyük artı maliyetlere yol açacağı ve rantabl olmayacağı yönünde iddialar var. Bu yüzden de “hem burada üretilecek ve hem burada paketlenecek” görüşleri hakim.Öte yandan; AB ülkelerinde alınan ve giderek kapsamının gelişeceği ifade edilen plastik ürünleri nedeniyle, Vize ‘ de kurulmakta olan böylesi devasa bir yatırımın, zaman içinde atıl hale gelip gelemeyeceği yorumları da kafa karıştırıyor! BİRİLERİ BİR ŞEYLER ANLATMALI! Haeyata geçtiğinde; bölge ekonomisini de önemli ölçüde belirleyecek olan ve istihdam bakımından da büyük bir getirisi olacağı belirtilen ÖZEL OSB ‘ nin durumunun ne olduğu, hangi aşamada bulunduğu gibi bir çok konuda bilinmeyenlerin anlatılacağı basın bilgilendirme ve bültenlerinin paylaşılması gerektiği belirtiliyor.Yeri ve zamanı geldikçe de, bu konudaki haber ve yorumlarımızı okurlarımızla paylaşmaya devam edeciğiz. KAYNAK,GETTY IMAGESTürkiye, AB'nin en çok plastik atık gönderdiği ülke2020 yılında Türkiye, Avrupa Birliği ülkelerinin en çok plastik atık gönderdiği ülkeydi ve toplam 450 bin ton gönderilmişti.Bu atıkların neredeyse yarısı Adana'daki tesislerde işlendi.Adana'da 167, İstanbul'da ise 232 lisanslı plastik geri dönüşüm tesisi bulunuyor.Bu iki şehre odaklanan raporda, tesislerin bir kısmının yasalara aykırı şekilde yerleşim alanlarına, sağlık kurumlarına, okullara ve parklara çok yakın konumlandığını ve bunun ciddi bir çevre ve sağlık riski yarattığına dikkat çekiliyor.Görüşülen yerel halk, tesislerden gelen yoğun kokular ve hava kirliliğinin, uyumalarına, pencerelerini açmalarına ve dışarıda vakit geçiremelerine engel olduğunu paylaşıyor.'Tehlikeli çocuk işçiliği'HRW çalışması kapsamında görüşülen kişilerin beşinin 18 yaş altında olduğu, dokuzunun ise 18 yaş altındayken geri dönüşüm sektöründe çalışmaya başladıklarını söylemesi dikkat çekiyor.Uluslararası ve Türk hukukuna göre çocukların sağlığını olumsuz etkileyebilecek herhangi bir iş 'tehlikeli çocuk işçiliği' olarak sınıflandırılıyor ve tamamen yasaklanıyor.HRW araştırmacılarının görüştüğü çalışanlar aynı zamanda asgari ücretin altında ücret aldıklarını ve haftanın 6 günü, 12 saat boyunca çalıştıklarını aktarıyor.Çalışanlar güvencesiz bir şekilde çalıştırıldıklarını, işlerini kaybetme korkusu yüzünden tehlikeli koşullar hakkında şikayette bulunamadiklarını ifade ediyor.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, BBC Türkçe'nin sorularını Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na yönlendirdi.


