Yurttaşlık kolay bir şey mi?

ORTAK AKIL

Özkan Başaran

Günlük hayata dâhil olmak üzere evinizden çıkar çıkmaz bir sürü olumsuzlukla karşılaşıyorsunuz.

Demokrasi kurallar rejimidir.

Birimizin özgürlüğünün başladığı yerde diğerimizin özgürlüğü biter.

İnsanımızın kurallara uyma gibi bir titizliği olduğunu söyleyemeyiz.

En azından büyük bir bölümümüzün bir birimize saygısı yok.

Sadece kendiniz için düşünürseniz, başkalarının özgürlüğünü kısıtlarsınız.

Avrupa Ülkelerinde bir yaprak koparamazsınız.

Yere tüküremezsiniz.

Egzoz bağırtamazsınız.

Bunları yaptığınız zaman onlarca telefon edilir ve gereken cezayı ödersiniz.

Trafik kurallarına uymazsanız, derhal yakalanırsınız ve bedelini ödersiniz.

Torpil olmaz. Göz yumma olmaz.

Yurttaşlık kavramı kolay edinilen bir şey değildir.

Bu eğitimle olur.

Kuralların uygulanmasında yurttaşlar da katkı yapar.

Her bireyin başına bir polis bir vergi memuru ya da bir zabıta dikemezsiniz.

Onların olmadığı yerde yurttaşlar fahri polis, fahri vergi memuru ve fahri zabıta olurlar.

Kurallara uymayanları yetkili kurumlara bildirmek şikâyet olarak algılanmaz.

Yurttaşlık görevi olarak algılanır.

Tam da bu noktada bundan 40 yıl önce Almanya’da çalışan bir ağabeyimin anlattıklarını sizlerle paylaşmak isterim.

Bir gün fabrikadan çıkmış evine giderken bir akasya ağacının yaprağını koparıp dudağına koymuş ve üflemeye başlamış.

Türkiye’den gelen mektup annesinin rahatsız olduğunu yazıyormuş. O üzüntü ile düşünceli ve dalgın yürüdüğü için kopardığı yaprağı dudağına koyduğunun bile farkında değilmiş.

Üflediği yaparak pır pır yaparken omzunda bir el hissetmiş.

“Sen ne o yaprağı neden kopardın?” diye seslenmiş.

Zabıtayı karşısında gören ağabeyim neye uğradığını anlamadan 5 Mark cezayı da kesip makbuzu eline tutuşturmuş.

“Sen şu fabrikada mı çalışıyorsun?” demiş.

“Evet orada çalışıyorum” diye cevaplamış.

“Kaç kişi çalışıyorsunuz?” demiş.

“Bin kişi” diye cevaplamış.

“O Bin kişi buradan geçecek herkes bir yaprak koparsa bu ağaçta yaprak kalır mı?” deyince çaresiz 5 Mark cezayı ödemiş.

İtiraz eden bir arkadaşı da 5 Mark da itiraz ettiği için ek ceza ödemiş.

Oturduğu köyde çöpler bir hafta da bir kez alınıyormuş.

Aldıkları çöp torbalarına çöplerini biriktiriyorlarmış.

O günlerde de Belediyeden aldıkları çöp torbaları pahalıymış. Çünkü sadece Belediyeden alınan çöp torbalarındaki çöpler alınıyormuş. Belediyeye çöp vergisini aldıkları i ödüyorlarmış.

5 renk çöp torbası varmış.

Mavi olana, Cam atıkları.

Siyah olana, Gıda atıkları.

Kırmızı olana, Metal Atıkları.

Beyaz olana  Plastik Atıkları.

Yeşil olana da Kağıt atıkları koyuluyormuş.

O köyde yaşayan yabancı kökenliler de çöp torbalarına para ödemesinler diye bir kere çöp torbası alıp 6 ay almıyorlarmış.

Peki çöplerini ne yapıyorlarmış?

Arabalarına koyup Köyün 10 Kilometre dışındaki çöplüğe götürüp atıyorlarmış.

Bizim Almancı Ağabey bir Pazar günü çöplerini arabanın arkasına doldurmuş ve köyün dışındaki çöplüğe gittiğinde bir de ne görsün?

Bir bekçi kulübesi ve içinden çıkıp “Dur” diyen görevli.

“Sen bu çöpleri neden buraya getirdin?” diye sormuş.

Cevap veremeyince, Görevli “10 Mark ceza” demiş.

“Yanımda para yok” deyip, “Bir daha olmasın” şeklinde bir cevap alacağını beklemiş.

Ama öyle olmamış.

Görevli,“Git köyden al paranı gel” deyip plakasını bir kâğıda yazmış.

Parası yanında olmasına rağmen bekçiyi atlatamayan ağabeyim köyün içinden bir tur atıp cezayı ödemeye giderken bir başka yabancıya rastlamış.

O da çöplerini aynı yere götürüyormuş.

“Artık Bekçi var, 10 Mark ceza kesiyor” deyip onu gerisin geri çevirmiş.

Gitmiş Bekçiye 10 Markı uzatmış.

Bekçi, “Cezan 20 Mark” demiş.

“Bizimkisi neden?” demiş.

“O geri çevirdiğin adamın da cezasını ödeyeceksin, sen onu çevirmeseydin o da gelecekti ve yakalanacaktı”

Üzgün bir ses tonu ile “Anladım” demiş.

“Onun için onun cezasını da sen ödeyeceksin” derken bekçinin boynundaki dürbüne gözü takılmış.

Bu anlattıklarım 40 yıl önce Almanya’da çalışan bir gurbetçi ağabeyimin oradaki yaşam gerçeklerinden çarpıcı birkaç tanesi.

O günlerde bile Kurallar da nasıl çalışıyor.

Yurttaşlık, böyle bir şey.

“DEMOKRASİ” işte böyle bir şey.