Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri verilerine göre, 2023 yılında Türkiye ekonomisinde yabancı kontrolündeki girişimlerin ağırlığı artışını sürdürdü. Yabancı kontrollü girişim sayısı 2022 yılında 9 bin 287 iken 2023 yılında 10 bin 265’e yükselerek kayda değer bir büyüme gösterdi. Bu artış, Türkiye’nin yabancı yatırımcılar açısından cazibesini koruduğunu ortaya koydu.
Toplam Ciroda Yüzde 12,8’lik Pay
Yabancı kontrollü girişimlerin toplam ciro içindeki payı 2022 yılında yüzde 12,7 iken 2023 yılında yüzde 12,8’e yükseldi. Artış sınırlı görünse de, bu oranın milyarlarca liralık ciroya işaret ettiği değerlendirildiğinde etkisinin oldukça büyük olduğu belirtiliyor. Türkiye ekonomisinde yabancı sermayenin payı istikrarlı bir şekilde yükselmeye devam ediyor.
İstihdamdaki Pay Yüzde 5,1’e Çıktı
Yabancı kontrollü girişimlerde çalışan kişi sayısı da artış gösterdi. 2022 yılında toplam istihdam içinde yüzde 5 olan yabancı kontrollü istihdam oranı, 2023 yılında yüzde 5,1’e yükseldi. Bu veri, yabancı girişimlerin Türkiye’deki iş gücü piyasasında önemli bir yer tuttuğunu, ancak istihdamda yerli girişimlerin hâlâ belirleyici olduğunu ortaya koydu.
Tütün Ürünleri İmalatı Zirvede
Faaliyet alanlarına göre incelendiğinde, 2023 yılında yabancı kontrollü girişimlerin ciro payının en yüksek olduğu sektör yüzde 92,6 ile tütün ürünleri imalatı oldu. Bu oran, Türkiye’de tütün ürünleri pazarının büyük ölçüde yabancı sermaye tarafından yönetildiğini gösteriyor. İkinci sırada ise yüzde 43,2 ile sigorta, reasürans ve emeklilik fonları yer aldı. Bu iki sektörün, yabancı yatırımcıların Türkiye’de en fazla stratejik pozisyon aldığı alanlar olduğu dikkat çekti.
Almanya İlk Sırada Yer Aldı
Yabancı kontrollü girişimler ülkelere göre incelendiğinde, 2023 yılında Türkiye’deki 10 bin 265 yabancı kontrollü girişimin bin 266’sının Almanya tarafından kontrol edildiği görüldü. Almanya kontrolündeki girişimlerin toplam yabancı kontrollü cirodaki payı ise yüzde 13,8 olarak hesaplandı. Bu durum, Almanya’nın Türkiye’deki en etkin yabancı yatırımcı ülke olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
ABD ve Birleşik Krallık da İlk Üçte
Türkiye’deki yabancı yatırımcılar içinde ABD ve Birleşik Krallık da güçlü konumlarını koruyor. ABD kontrolündeki 965 girişimin toplam yabancı kontrollü cirodaki payı yüzde 11,2, Birleşik Krallık kontrolündeki 706 girişimin payı ise yüzde 10,3 oldu. Bu veriler, Türkiye’deki yabancı sermayenin önemli bir bölümünün Avrupa ve ABD merkezli olduğunu gösteriyor.
Yabancı Sermaye Ekonominin Yapısını Dönüştürmeye Devam Ediyor
2023 verileri genel olarak değerlendirildiğinde, yabancı kontrollü girişimlerin Türkiye ekonomisinde önemli bir paya sahip olduğu, özellikle tütün ve finans sektörlerinde belirleyici konumda bulunduğu görülüyor. Cirodaki payın yüzde 12,8’e yükselmesi ve girişim sayısındaki artış, Türkiye’nin küresel sermaye açısından güçlü bir yatırım merkezi olmaya devam ettiğinin göstergesi olarak yorumlanıyor.
Kaynak: tuik.gov.tr
Haber Merkezi
