Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılı Süreli Yayın İstatistikleri’ne göre, resmi ilan yayımlayan gazete sayısı bir önceki yıla göre yüzde 11,9 azalarak 753 oldu. Bu gazetelerin büyük çoğunluğunu oluşturan yüzde 95,9'u yerel yayınlardan oluşurken, yüzde 3,1’i yaygın (ulusal), yüzde 1,1’i ise bölgesel yayınlar olarak kayıtlara geçti. Gazete sayısındaki düşüş, özellikle yerel basının ekonomik zorluklar ve dijitalleşme süreciyle mücadele ettiğini ortaya koyuyor.
Gazetelerin Yıllık Toplam Tirajı Yüzde 27,5 Azaldı
2024 yılında resmi ilan yayımlayan gazetelerin toplam yıllık tirajı, 2023 yılına göre yüzde 27,5 oranında azalarak 462 milyon 707 bin 383 olarak gerçekleşti. Bu tirajın yüzde 80,1’lik büyük bir kısmını ise yaygın (ulusal) gazeteler oluşturdu. Yerel gazeteler sayıca fazla olmasına rağmen, toplam tirajda belirgin bir düşüş yaşanması, basılı gazetelere olan ilginin giderek azaldığını ve dijital platformlara yönelimin arttığını ortaya koyuyor.
Resmi İlan Yayımlayan 349 İnternet Haber Sitesi Toplamda 9 Milyar Ziyaret Aldı
Basın İlan Kurumu tarafından geliştirilen yerli ve millî trafik ölçümleme sistemi “BİK Analitik” ile elde edilen verilere göre, 2024 yılında resmi ilan yayımlayan internet haber sitesi sayısı 349 oldu. Bu siteler toplamda 9 milyar 292 milyon 640 bin 555 tekil ziyaretçiye ulaşırken, sayfa görüntüleme sayısı ise 46 milyar 714 milyon 549 bin 465 olarak kaydedildi. Ziyaretçilerin yüzde 56,1’i ve görüntülemelerin yüzde 68,6’sı genel kategoride yer alan haber sitelerinden geldi. Bu veriler, dijital medyanın erişim gücünün ne denli arttığını net bir şekilde gözler önüne seriyor.
Dergi ve Gazete Yayın Periyotlarında Aylık ve Günlük Yayınlar Önde
Resmi ilan yayımlayan dergiler içinde en yaygın yayın periyodu yüzde 51,9 ile aylık olarak gerçekleşti. Bunu yüzde 13,5 ile iki aylık, yüzde 12,4 ile haftalık, yüzde 9,7 ile üç aylık, yüzde 9,1 ile on beş günlük ve yüzde 3,4 ile günlük yayımlananlar izledi. Gazeteler ise farklı bir tablo sundu; resmi ilan yayımlayan gazetelerin yüzde 60,6’sı günlük, yüzde 39,4’ü haftada iki ile altı gün arasında yayımlandı. Toplam tirajın yüzde 99,6’sını günlük gazeteler oluştururken, haftalık yayımlanan gazetelerin etkisi sınırlı kaldı.
Süreli Yayınların Büyük Kısmı Siyasi ve Güncel Konularda
2024 yılında toplam 2 bin 40 adet süreli yayın faaliyette bulunurken, bu yayınların yüzde 88,8’i siyasi, haber ve güncel içeriklere odaklandı. Diğer içerik türleri arasında yüzde 4,2 ile sektörel/mesleki, yüzde 2,3 ile kültür/turizm/tanıtım, yüzde 1,6 ile ekonomi/ticaret/finans yer aldı. Kalan yüzde 3,1 ise farklı kategorilerde yayın yaptı. Bu dağılım, Türkiye’de basının ağırlıklı olarak gündem odaklı içerik üretmeye devam ettiğini gösteriyor.
Dijital ve Basılı Medyada Çalışan Profilleri Farklılaşıyor
Resmi ilan yayımlayan gazetelerde çalışanların eğitim düzeyi ağırlıklı olarak lise ve lisans seviyesinde toplandı. Çalışanların yüzde 37,8’i lise ve dengi okul, yüzde 34,0’ı lisans, yüzde 14,0’ı lise altı, yüzde 11,9’u ön lisans ve yüzde 2,2’si yüksek lisans veya doktora mezunu oldu. Görev dağılımlarında ise yüzde 44,5 muhabir, yüzde 26,5 sayfa sekreteri, yüzde 19,4 sorumlu müdür, yüzde 7,4 yazar ve yüzde 2,1 haber müdürü olarak görev yaptı.
İnternet haber sitelerinde ise daha yüksek eğitim seviyeleri öne çıktı. Çalışanların yüzde 56,3’ü lisans, yüzde 25,0’ı lise, yüzde 10,4’ü ön lisans, yüzde 5,3’ü lise altı ve yüzde 3,1’i yüksek lisans veya doktora mezunu oldu. Görev unvanlarında yüzde 39,7 muhabir, yüzde 36,3 internet editörü, yüzde 11,0 sorumlu müdür, yüzde 9,5 yazar ve yüzde 3,4 haber müdürü olarak yer aldı. Bu tablo, dijital mecraların daha genç ve akademik profilli çalışanlara yöneldiğini ortaya koyuyor.
TÜİK ve Basın İlan Kurumu verileri, Türkiye'deki süreli yayıncılığın gelenekselden dijitale doğru hızla evrildiğini gösteriyor. Gazete sayısı ve tirajında yaşanan düşüşe karşın internet haber sitelerinde büyük bir ziyaretçi trafiği gözlemleniyor. Bu dönüşüm, medya sektöründe dijitalleşmeye uyum sağlamanın ve içerik üretiminde yenilikçi yaklaşımların önemini bir kez daha vurguluyor.
Kaynak: tuik.gov.tr
Haber Merkezi
