Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 Yıllık Sanayi Ürün (PRODCOM) İstatistikleri, Türkiye’nin üretim kapasitesindeki büyümeyi gözler önüne seriyor. Buna göre 2024 yılında Türkiye’de tam 1 milyon 169 bin 17 adet otomobil üretildi. Otomotiv sektörü, ülke ekonomisinin önemli lokomotiflerinden biri olmaya devam ederken, bu yüksek üretim rakamı Türkiye’nin otomotivde bölgesel güç olma yolundaki kararlılığını da ortaya koyuyor.
Ev Tipi Buzdolabı ve Beton Üretiminde Büyük Artış
Sadece otomobil değil, beyaz eşya üretiminde de önemli artışlar yaşandı. 2024 yılında 9 milyon 392 bin 251 adet ev tipi buzdolabı ve dondurucu üretildi. Ayrıca inşaat sektörünün temel girdilerinden olan hazır beton üretimi de 301 milyon 519 bin 254 tona ulaşarak, altyapı yatırımlarının hızlandığını gösterdi. Bu üretim hacmi, Türkiye’nin inşaat ve dayanıklı tüketim mallarında büyüme potansiyelini destekliyor.
Sanayi Ürünlerinin Satış Değeri Yükselişte
Girişimlerin ürettikleri ürünlerden yaptıkları satışlar ise 2024 yılında 18 trilyon 800 milyar 473 milyon TL olarak gerçekleşti. Bu rakam 2023 yılındaki 13 trilyon 337 milyar 53 milyon TL’ye kıyasla yüzde 40’a yakın bir artışa işaret ediyor. 2022 yılındaki 8 trilyon 950 milyar 599 milyon TL ile karşılaştırıldığında ise 2 yıl içinde satışlarda iki katı aşkın büyüme sağlanmış durumda. Bu, Türkiye sanayisinin hızla büyüyen iç ve dış talebe cevap verdiğini gösteriyor.
Sektörel Dağılımda Gıda ve Ana Metal Öne Çıkıyor
2024 yılı verilerine göre, üretilen ürünlerin satış değerlerinin yüzde 14,9’u gıda sanayi ürünlerinden gelirken, bunu yüzde 10,7 ile ana metal sanayi ürünleri takip ediyor. Motorlu kara taşıtı, treyler ve yarı römork imalatı yüzde 9,3 ile üçüncü sırada yer alıyor. Tekstil sanayi ürünlerinin payı ise yüzde 6,1 olarak gerçekleşti. Bu dağılım, Türkiye’nin hem geleneksel hem de modern sektörlerde üretim çeşitliliğine sahip olduğunu gösteriyor.
Teknoloji Seviyelerine Göre Sanayi Üretimi
İmalat sanayinde teknoloji düzeylerine göre sınıflandırma yapıldığında, yüksek teknoloji ürünlerinin toplam satış değerindeki payı yüzde 3,5 olarak belirlendi. Düşük ve orta-düşük teknoloji gruplarının toplamı ise yüzde 68,4 ile çok büyük bir oran oluşturdu. Orta-yüksek teknoloji grubunun payı ise yüzde 28,1 seviyesinde kaldı. Bu tablo, Türkiye’nin imalat sanayinde teknoloji tabanını genişletme potansiyelini ortaya koyarken, katma değer artışı için yüksek teknoloji yatırımlarının önemine dikkat çekiyor.
Motorlu Taşıt Üretiminde Kocaeli ve Bursa Liderliği
Motorlu kara taşıtı, treyler ve yarı römork imalatında ise en büyük paya sahip iller belli oldu. Kocaeli yüzde 32,3, Bursa yüzde 28,8, Sakarya yüzde 13, Aksaray yüzde 4,2 ve İstanbul yüzde 4 pay ile toplam satış değerinin yüzde 82,3’ünü oluşturdu. Bu iller, Türkiye’nin otomotiv üretiminde en kritik merkezler olarak ön plana çıkıyor. Bölgesel üretim odakları, sektörde rekabetçi ve verimli bir yapı oluşturulmasına katkı sağlıyor.
Geri Dönüşüm Faaliyetlerinde Metal Esaslı Hammadde Öne Çıkıyor
2024 yılında tasnif edilmiş materyallerin geri kazanımı faaliyetlerinden 2 milyon 456 bin 307 ton ikincil hammadde elde edildi. Bu hammaddelerin yüzde 61,7’sini metal esaslı ikincil hammaddeler oluştururken, bunun yüzde 59’u demir, yüzde 2,7’si ise demir dışı metal olarak ayrıldı. Metal olmayan ikincil hammaddelerin payı ise yüzde 38,3 olarak gerçekleşti. Geri dönüşüm sektöründeki bu güçlü performans, sürdürülebilir üretim hedefleri açısından kritik önemde bulunuyor.
Bu kapsamlı veriler ışığında Türkiye’nin sanayi üretiminde güçlü bir büyüme trendi içinde olduğu, üretim çeşitliliği ve teknolojik dönüşüm alanlarında önemli adımlar attığı görülüyor. Özellikle otomotiv, beyaz eşya ve geri dönüşüm sektörlerindeki performans, ülke ekonomisine önemli katkılar sağlıyor. Gelecek yıllarda yüksek teknoloji ürünlerinin payının artırılması ve üretim merkezlerinin çeşitlendirilmesi, Türkiye’nin sanayi alanındaki rekabet gücünü daha da artıracak gibi görünüyor.
Kaynak: tuik.gov.tr
Haber Merkezi
