Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Eylül 2025 Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) verilerine göre, tarım sektöründeki fiyat artışları hız kesmeden devam etti. Tarım-ÜFE, 2025 yılının Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 5,80 artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,83 yükseldi. Bu artış, son aylarda tarım ürünleri fiyatlarındaki yukarı yönlü eğilimin sürdüğüne işaret ediyor.
Tarım ve Avcılık Ürünlerinde Dikkat Çekici Artış
Verilere göre, Eylül ayında tarım ve avcılık ürünleri ile ilgili hizmetlerde yüzde 6,28 oranında artış kaydedildi. Bu artış, özellikle mevsimsel geçiş döneminde ürün arzının azalması ve girdi maliyetlerindeki yükselişin etkisiyle ilişkilendiriliyor. Ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde ise yüzde 0,25 gibi sınırlı bir artış gözlenirken, balıkçılık sektöründe yüzde 1,96’lık bir düşüş meydana geldi. Balıkçılıkta yaşanan bu azalış, mevsimsel etkilerin yanı sıra av yasaklarının geçici etkilerinden kaynaklanıyor.
Bitkisel Ürünlerde Fiyatlar Hızla Yükseldi
Ana gruplar incelendiğinde, tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 5,10, çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 4,38 ve canlı hayvanlar ile hayvansal ürünlerde yüzde 3,42 oranında artış gerçekleşti. Bu veriler, tarımsal üretim maliyetlerinin genel bir baskı altında olduğunu ve üreticilerin maliyet artışlarını fiyatlara yansıtmaya devam ettiğini gösteriyor. Özellikle gübre, enerji ve sulama giderlerindeki artış, bitkisel üretimde fiyatların hızlı yükselmesine neden oldu.
Yumuşak Çekirdekli Meyvelerde Rekor Artış
TÜİK verilerine göre, yıllık bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 155,54 ile yumuşak çekirdekli ve sert çekirdekli meyveler grubunda gerçekleşti. Bu olağanüstü artış, elma, armut, şeftali ve kiraz gibi ürünlerde görülen arz darlığı ve ihracat talebinin etkisiyle açıklanıyor. Özellikle iç piyasada tüketici fiyatlarının da bu artıştan doğrudan etkileneceği öngörülüyor.
Aylık Bazda En Çok Artan Grup: Diğer Ağaç ve Çalı Meyveleri
Eylül ayında aylık değişimin en yüksek olduğu alt grup yüzde 19,63 artışla “diğer ağaç ve çalı meyveleri ile sert kabuklu meyveler” oldu. Ceviz, fındık ve badem gibi ürünlerde hasat dönemine yaklaşılmasıyla birlikte fiyat dalgalanmaları yaşanırken, üreticilerin depolama ve ihracat talepleri fiyatları yukarı çekti. Uzmanlar, bu ürün grubunda fiyat artışlarının yılın son çeyreğinde de devam edebileceğini belirtiyor.
Tarımda Maliyet Baskısı Sürüyor
Tarım-ÜFE’nin Eylül ayında yıllık bazda yüzde 46,83 artış göstermesi, tarımsal üretim maliyetlerinin hala yüksek seyrettiğini ortaya koyuyor. Üreticiler, girdi fiyatlarındaki artışların satış fiyatlarına gecikmeli yansıdığını belirtirken, özellikle mazot, gübre ve yem fiyatlarının düşmemesi durumunda önümüzdeki aylarda da benzer artışların yaşanabileceği değerlendiriliyor.
Uzmanlardan Uyarı: Gıda Fiyatlarına Yansıyabilir
Ekonomistler, Tarım-ÜFE’deki bu yüksek artışın önümüzdeki dönemde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturabileceğine dikkat çekiyor. Tarım ürünleri üretici fiyatlarındaki artışın gecikmeli olarak tüketiciye yansıdığı bilinirken, özellikle meyve-sebze ve hayvansal ürün fiyatlarının kış aylarında daha da yükselebileceği uyarısı yapılıyor.
Kaynak: tuik.gov.tr
DHA
