Türkiye genelinde her yıl 16 Mayıs gününü içine alan hafta, Sosyal Güvenlik Haftası olarak kutlanıyor. Bu yıl 12-18 Mayıs 2024 tarihleri arasında gerçekleşen kutlamaların ana teması, toplumun temel sorunlarından biri olan kayıt dışı istihdamla mücadele olarak belirlendi. Kırklareli Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürü Şenol Genel, hafta kapsamında yaptığı açıklamada; sosyal güvenlik bilincinin geliştirilmesi, kayıt dışı istihdamla kararlı mücadele ve sigortalı çalışmanın önemi konularına dikkat çekti.
Hafta Etkinlikleri Atatürk Anıtı’nda Başladı
Kırklareli’nde Sosyal Güvenlik Haftası etkinlikleri, 13 Mayıs Pazartesi günü saat 10.00’da Atatürk Anıtı’na çelenk sunulması ve saygı duruşuyla başladı. Ardından SGK İl Müdürlüğü koordinesinde kamu kurumlarına bilgilendirme ziyaretleri, okullarda öğrencilere yönelik sunumlar ve esnafa rehberlik temalı saha çalışmaları gerçekleştirildi. Müdür Şenol Genel, “Amacımız, toplumun tüm kesimlerine sosyal güvenlik sisteminin önemini anlatmak, sigortalı çalışmanın hem bireysel hem toplumsal faydalarını ortaya koymaktır,” dedi.
Sosyal Güvenlik Neden Hayati Önem Taşır?
Çalışma hayatı; hastalık, iş kazası, malullük, yaşlılık gibi bireyin çalışma gücünü kaybedebileceği pek çok riski barındırır. Sosyal güvenlik sistemi ise bu risklerin gerçekleşmesi durumunda bireyin gelir kaybını telafi etmek, sağlık hizmeti sunmak ve asgari yaşam düzeyini korumak amacıyla oluşturulmuştur. Müdür Genel, “Bu sistem sadece çalışanı değil, aynı zamanda ailesini de güvence altına alır. Yaşamın her anında bir güvenlik ağı gibi yanımızdadır,” ifadelerini kullandı.
Kayıt Dışı İstihdam: Görünmeyen Tehdit
Sosyal güvenlik sisteminin en büyük tehditlerinden biri, kayıt dışı istihdamdır. SGK İl Müdürü Şenol Genel, bu konuda net konuştu: “Kayıt dışı istihdam; bir kişinin çalışmasına rağmen işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmemesi ya da eksik bildirilmesi anlamına gelir. Bu durum, çalışanın sigortalılık haklarını kullanamamasına, emeklilik hakkını kaybetmesine ve çeşitli sosyal yardımlardan mahrum kalmasına neden olur.”
Kayıt dışı çalışan bireyler; iş kazası, meslek hastalığı, doğum, analık izni, emeklilik, işsizlik maaşı gibi haklardan yararlanamaz. Aynı şekilde bu kişilerin aileleri de ölüm aylığı veya iş göremezlik geliri gibi yardımlardan mahrum kalır.
İşverene Ceza, Devlete Zarar, Topluma Yük
İşverenler açısından da kayıt dışı istihdam haksız rekabet ortamı yaratır. Diğer yandan devletin vergi ve prim gelirleri azalır, çalışan-emekli dengesi bozulur ve sosyal güvenlik sistemi sürdürülemez hale gelir. Müdür Genel, “Kayıt dışılık yalnızca bireysel değil, aynı zamanda ulusal bir sorundur. Kayıt dışı çalışan her birey, sistemin geleceğini tehdit eder,” dedi.
SGK’dan Teknolojik Atılımlar ve Denetim Stratejileri
Kayıt dışı istihdamla mücadelede çok boyutlu stratejiler geliştirdiklerini belirten Şenol Genel, bu kapsamda dijitalleşmenin önemine dikkat çekti. “Kurum işlemlerinin büyük bölümü artık elektronik ortama aktarıldı. Böylece hem işlem süreçleri kısaldı hem de kırtasiyecilik azaldı. Vatandaş daha hızlı hizmet alabiliyor,” dedi.
Ayrıca kurumlar arası veri paylaşımı sayesinde bankalar ve kamu kurumları, bireylerin mesleki bilgilerini SGK ile periyodik olarak paylaşıyor. Bu veriler, il müdürlüklerinde kurulan Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele (KADİM) Servisleri tarafından analiz ediliyor ve riskli görülen işyerleri denetime alınıyor. Denetimden önce işverenlere gönderilen bilgilendirme yazıları ise rehberlik ve önleyici yaklaşım anlayışını öne çıkarıyor.
Teşviklerle İşverene Destek, İşçiye Güvence
SGK, işverenlerin prim yükünü azaltmak ve istihdamı artırmak amacıyla çeşitli teşvik ve destek paketleri uyguluyor. Şenol Genel, “Özellikle kadınlar, gençler ve engelliler gibi dezavantajlı grupların istihdama katılması için çok sayıda teşvik devrede. Bu uygulamalar, kayıtlı istihdamı artırmada çok etkili oluyor,” dedi.
Toplumun Her Kesimine Çağrı: Kayıtlı Çalış, Güvenli Yaşa
SGK İl Müdürü Şenol Genel, açıklamasını bir çağrıyla sonlandırdı: “Sosyal güvenlik hepimizin güvencesidir. Kayıt dışı istihdam sadece bugünümüzü değil, yarınımızı da tehlikeye atıyor. Her bireyin kayıtlı çalışması, geleceğini güvence altına alması demektir. Bu yüzden ‘Kayıtlı Çalış, Güvenli Yaşa’ diyoruz. Vatandaşlarımızı haklarını korumaya, işverenleri ise yükümlülüklerini yerine getirmeye davet ediyoruz.”
HACER ZORTUL
