Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım 2024 dönemine ait Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verilerini yayımladı. Verilere göre Yİ-ÜFE, yıllık yüzde 29,47, aylık yüzde 0,66 artış gösterdi. Endeksin Aralık 2023'e kıyasla artışı yüzde 28,01 olarak gerçekleşirken, on iki aylık ortalamalar ise yüzde 42,60 oranında artış kaydetti. Bu veriler, üretim maliyetlerindeki artışların sürdüğünü ve ekonomideki enflasyon baskılarının devam ettiğini gösteriyor.
Sanayi Sektörlerinde Yıllık Artışlar
Sanayinin dört ana sektörü incelendiğinde, yıllık bazda en yüksek artış yüzde 42,11 ile su temininde yaşandı. Madencilik ve taş ocakçılığı sektörü yüzde 38,01, imalat sektörü ise yüzde 31,31 oranında artış gösterdi. Elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı ise yüzde 4,65 ile diğer sektörlere kıyasla daha sınırlı bir artış sergiledi. Özellikle imalat sektöründeki fiyat artışlarının, tüketici fiyatlarına yansıması bekleniyor.
Ana Sanayi Gruplarında Artışlar
Ana sanayi gruplarına bakıldığında, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 37,15, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 40,30 ve ara mallarında yüzde 29,40 oranında yıllık artış kaydedildi. Enerji grubunda yüzde 8,15'lik artış, diğer gruplara göre daha düşük bir seviyede kaldı. Sermaye mallarındaki yüzde 30,94'lük artış ise, üreticilerin maliyetlerindeki artışın, uzun vadeli yatırım kararlarını etkileyebileceğini gösteriyor.
Aylık Değişimler: Enerjide Düşüş Dikkat Çekti
Kasım ayında sanayi sektörlerindeki aylık değişimlere bakıldığında, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 1,15, imalat sektöründe yüzde 1,07 ve su temininde yüzde 1,14 artış görüldü. Ancak elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 3,58 oranında bir azalış yaşandı. Bu düşüş, enerji maliyetlerinde kısa vadeli bir rahatlama sağlasa da, diğer sektörlerdeki artışlar toplam üretim maliyetlerini yükseltmeye devam etti.
Tüketim Mallarındaki Artış Tüketiciye Yansıyabilir
Dayanıklı tüketim mallarındaki yüzde 1,0 ve dayanıksız tüketim mallarındaki yüzde 2,21'lik aylık artışlar, önümüzdeki dönemde tüketici fiyatlarına da yansıyabilir. Ara mallarındaki yüzde 0,64'lük artış ise, sanayi üretiminde kullanılan ara ürünlerin maliyetlerinin yükselmeye devam ettiğini gösteriyor. Enerji grubundaki yüzde 2,32 oranındaki düşüş ise bu grupta kısa vadede bir rahatlama sinyali veriyor.
Ekonomik Yansımalar ve Beklentiler
TÜİK'in yayımladığı bu veriler, üreticilerin maliyetlerindeki artışın hız kesmeden devam ettiğini ortaya koyuyor. Özellikle imalat sektöründeki fiyat artışları, tüketici fiyat endeksine doğrudan yansıyabileceği için önümüzdeki aylarda enflasyon oranlarının yeniden yukarı yönlü bir eğilim göstermesi bekleniyor. Uzmanlar, enerji fiyatlarındaki düşüşün devam etmesinin üretim maliyetlerini kısmen hafifletebileceğini, ancak diğer sektörlerdeki artışların bu etkiyi sınırlayabileceğini belirtiyor.
Kasım 2024 verileri, ekonomide maliyet yönetiminin önemini bir kez daha ortaya koyarken, üretici maliyetlerinin kontrol altına alınması için alınacak önlemlerin kritik olduğunu gösteriyor.
Kaynak: tuik.gov.tr
Haber Merkezi
