"Hayvan kırkımı unutulan mesleklerden biri oldu"

* Koyun kırkımının unutulmuş mesleklerden biri olduğunu vurgulayan Kırklareli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Bülent Oral; “Aslında kırkım bir meslektir. Unutulmaya yüz tutmuş mesleklerden biri. Eskiden birçok yetiştirici kırkım zamanı geldiğinde bu işi meslek edinen kişileri bulur ve kırkım işlemini bu kişilere yaptırırdı. Ama teknolojinin gelişmesiyle birlikte bu meslekte unutulmaya yüz tuttu. Mesleğin modernize olması, özellikle de geçmişte yapılan makasla kırkımın yerini makinayla kırkımın almasından sonra yetiştiriciler kırkım işlemini kendileri gerçekleştirmeye başladı. Bazı yetiştiricilerimiz hala bu işi yapan kişileri tercih etmekte kararlı olsa da sayıları bir hayli az. Geçmişte bu mesleği yürüten kişiler son zamanlarda modernize oldu. Makinaya geçişi sağladılar. Sayıları bir elin beş parmağını geçmeyecek kadar da olsalar sezon başladığında bu işi meslek edinmiş olan kişiler, il genelinde kırkım faaliyetlerini gerçekleştiriyor” dedi.

HABER MERKEZİ

Kırklareli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Bülent Oral, açıklamada bulundu. Bülent Oral, açıklamasında; Koyunculukta yaz bakımında en önemli yetiştirme işlemlerinden birinin kırkım olduğunu söyledi.

Kırklareli genelinde yaz sıcakları öncesi küçükbaş hayvan sahiplerinin hazırlıklarını hızlandırdığını belirten Bülent Oral; Yetiştiricilerin koyunların serinlemesi ve besicilikten elde edilen gelirin artırılması için yapılan kırkma işleminin devam ettiğini söyledi.

Koyun kırkımının 10 sene öncesine kadar en önemli mesleklerden biri olduğunu kaydeden Bülent Oral; Teknolojinin gelişmesi ile birlikte bu mesleği icra edenlerin sayılarının her geçen azaldığını ifade etti.

* “Teknolojiye yenik düştüler”

Koyun kırkımının unutulmuş mesleklerden biri olduğunu vurgulayan Bülent Oral; ““Aslında kırkım bir meslektir. Unutulmaya yüz tutmuş mesleklerden biri. Eskiden birçok yetiştirici kırkım zamanı geldiğinde bu işi meslek edinen kişileri bulur ve kırkım işlemini bu kişilere yaptırırdı. Ama teknolojinin gelişmesiyle birlikte bu meslekte unutulmaya yüz tuttu. Mesleğin modernize olması, özellikle de geçmişte yapılan makasla kırkımın yerini makinayla kırkımın almasından sonra yetiştiriciler kırkım işlemini kendileri gerçekleştirmeye başladı. Bazı yetiştiricilerimiz hala bu işi yapan kişileri tercih etmekte kararlı olsa da sayıları bir hayli az. Geçmişte bu mesleği yürüten kişiler son zamanlarda modernize oldu. Makinaya geçişi sağladılar. Sayıları bir elin beş parmağını geçmeyecek kadar da olsalar sezon başladığında bu işi meslek edinmiş olan kişiler, il genelinde kırkım faaliyetlerini gerçekleştiriyor” diye konuştu.

* “Kırkım zamanında yapılmalı”

Küçükbaş yetiştiricilikte kırkım işleminin önemli olduğunu anlatan Bülent Oral; “Koyunculukta yaz bakımında en önemli yetiştirme işlemlerinden biri kırkımdır. Kırkım, koyunlardan gömlek halinde çıkarılan kirli kıl örtüsü olarak bilinen yapağının makas veya makine ile alınması işlemidir. Kırkım, özel bir makas olan kırklık veya makine ile yapılabilmektedir.Kırkım zamanının belirlenmesinde bölgenin hava koşulları önemli bir yer tutmaktadır. Bu zamanın saptanmasında yapağı gömleğindeki yağıltının yumuşayıp ortaya çıkmasını sağlayacak yeter sıcaklığın olduğu dönem temel alınır. Erken dönemde yapılan kırkım, havanın soğuk olması ve buna bağlı olarak yağıltının yumuşak olmaması nedeniyle zorlaşmaktadır. Kırkımın geç dönemde yapılması ise lülelerin düğümlenmesine ve yapağı gömleğinin değerinin düşmesine neden olur. Diğer yandan geç kırkılan koyunlar sıcak hava koşullarından kötü etkilenirler. Kırkım zamanında yapılmaması durumunda yapağılar önce kabarmakta daha sonra ise dökülmeye başlamaktadır. Kırkımın zamanında yapılmaması, açlık, fazla besleme, zehirlenmeler, iç ve dış parazitler ve iç hastalıklar gibi faktörler yapağını kendiliğinden dökülmesinin nedenleri arasında sayılabilir. Bu nedenle kırkım zamanının çok iyi saptanması gerekmektedir. Özellikle doğum, emiştirme ve sağım zamanında sağmal koyunlar kırkılmamalıdır” şeklinde konuştu.

Kırkımın nasıl yapılması ve kırkım sonrası yapılacaklarını söyleyen Bülent Oral; “Kırkıma başlamadan önce, kırkım yerinin, kırkım makinelerinin ve kırkımı yapılacak koyunların hazırlanması gerekmektedir. Kırkım yeri; temiz, gölgelik, yeterince ışık alan ve rüzgar almayan bir yer olmalıdır. Ayrıca kırkım yapılacak yerin zemini düz ve sağlam yapıda olmalıdır. Toprak zeminde kırkım yapılacaksa zemine bir branda açılmasında yarar vardır. Kırkıma koçlardan başlanır bunları anaç koyunlar, şişekler ve toklular izler. En sona doğum yapmış koyunlar bırakılır.Koyunlardan üstün nitelikte ve pazarlanabilir bir yapağı elde etmek için yapağının zarar verilmeden kırkılması ve yapağı üzerindeki çakıldak ve tozun ayrılması gerekmektedir. Ayrıca kırkım sırasında derinin ve meme uçlarının kesilmemesine özen gösterilmelidir. Yapağılar rutubetsiz, aydınlık ve havadar depolarda muhafaza edilmelidir. Yapağı konulan depolarda fare ve güve mücadelesi de yapılmalıdır” cümlelerini kullandı.