OKU/YORUM Rahmi SAĞLIK Bazı ortamlarda 3-5 kişi bir araya gelince, Birinden bahsedilirken: “… O her şeyden anlar, her şeyi bilir, Profesör gibi adamdır.”deniyor.
Bazen de başka birinden bahsederken: “ Bırak onu! Hiç bir şey bilmiyor, o çoban gibi adam…”diye tarif edilir…*****
Aslında bu ifadeleri kullananlar, bazı şeyleri bilmediklerini de bilmiyorlar.
Tabi ki Profesörler eğitim ve öğretim görmüş, akademisyen olmuş yani kendi mesleğinde Prof. Hatta Ordinaryüs olmuş. Onların bilgilerinden, deneyimlerinden kuşkusuz fazlasıyla yararlanıyoruz.
Fakat bir çobanı hiçbir şeyden anlamadığı ve bilmediğini söyleyerek küçümsemek doğru değildir. Çoban diye geçmeyin. Çobanda kendi mesleğinde Profesördür.
Tamam! Profesörlerin bildiklerini çobanlar bilemez, doğru. Fakat bazı Profesörler de çobanın bildiklerini bilmiyorlar.
*****
Bundan 50-100 yıl önce okur-yazarlığı olmayan çobanların kendi mesleklerinde önemli bilgi ve tecrübeleri vardı.
Çünkü o dönemlerde veteriner, Meteoroloji, teknoloji, gibi araç ve gereçler yoktu. Olsada çobanlar onlara ulaşamazdı. Kitapların da onlara yararı da yoktu. Fakat duyum ve tecrübelilerden yararlanma azmi vardı.
O dönemlerde çobanlar Meteoroloji uzmanı gibiydi. Çoban kulübesinden çıkar gökyüzüne bakar, yıldızların parlak, ayın etrafındaki çember keskin ve parlak ise hava ayaz ve kırağı düşeceğini anlar ve hayvanları meraya salmaz çünkü yavru düşüğü olurdu. Eğer çember geniş ve matsa hava 5-6 günlüğüne lodosa dönecek.
Koyunlar meralarda hırsla otluyor ve akşamüzeri ağıla giderken zıplıyor ve oynaşırlarsa fırtınalı kar yağışının olacağını bilirdi çobanlar..
Eğer bir koyun ya da keçinin merada geri kalır ve yatıyorsa çoban gözlerine ve ağzındaki sularına bakar zehirlendiğini anlar ve birkaç yerinden kan akıtır hayvan kalkışırdı.
Genellikle keçiler ağaçlardan beslenmek için tırmanırken ayak kırılmaları da olurdu. Alçı maçlı yoktu. Çoban kestiği daldan 15-20 cm uzunluğundaki sopadan2-3 çita yapar, kırık bacağın kemiğini yerine oturtup, bez ve çıtalar sarıp bağlar. 20-25 gön sonra sökerdi. Bunlar sadece bazıları…
Şimdi ben soruyorum okur-yazarlığı olmayan böyle çobanlara kendi branşların da profesördür dersek yanlış mı demiş oluruz? Bazı Prof lar bunları 60-70 yıl önce belki bilmezdi.
Bazen de başka birinden bahsederken: “ Bırak onu! Hiç bir şey bilmiyor, o çoban gibi adam…”diye tarif edilir…*****
Aslında bu ifadeleri kullananlar, bazı şeyleri bilmediklerini de bilmiyorlar.
Tabi ki Profesörler eğitim ve öğretim görmüş, akademisyen olmuş yani kendi mesleğinde Prof. Hatta Ordinaryüs olmuş. Onların bilgilerinden, deneyimlerinden kuşkusuz fazlasıyla yararlanıyoruz.
Fakat bir çobanı hiçbir şeyden anlamadığı ve bilmediğini söyleyerek küçümsemek doğru değildir. Çoban diye geçmeyin. Çobanda kendi mesleğinde Profesördür.
Tamam! Profesörlerin bildiklerini çobanlar bilemez, doğru. Fakat bazı Profesörler de çobanın bildiklerini bilmiyorlar.
*****
Bundan 50-100 yıl önce okur-yazarlığı olmayan çobanların kendi mesleklerinde önemli bilgi ve tecrübeleri vardı.
Çünkü o dönemlerde veteriner, Meteoroloji, teknoloji, gibi araç ve gereçler yoktu. Olsada çobanlar onlara ulaşamazdı. Kitapların da onlara yararı da yoktu. Fakat duyum ve tecrübelilerden yararlanma azmi vardı.
O dönemlerde çobanlar Meteoroloji uzmanı gibiydi. Çoban kulübesinden çıkar gökyüzüne bakar, yıldızların parlak, ayın etrafındaki çember keskin ve parlak ise hava ayaz ve kırağı düşeceğini anlar ve hayvanları meraya salmaz çünkü yavru düşüğü olurdu. Eğer çember geniş ve matsa hava 5-6 günlüğüne lodosa dönecek.
Koyunlar meralarda hırsla otluyor ve akşamüzeri ağıla giderken zıplıyor ve oynaşırlarsa fırtınalı kar yağışının olacağını bilirdi çobanlar..
Eğer bir koyun ya da keçinin merada geri kalır ve yatıyorsa çoban gözlerine ve ağzındaki sularına bakar zehirlendiğini anlar ve birkaç yerinden kan akıtır hayvan kalkışırdı.
Genellikle keçiler ağaçlardan beslenmek için tırmanırken ayak kırılmaları da olurdu. Alçı maçlı yoktu. Çoban kestiği daldan 15-20 cm uzunluğundaki sopadan2-3 çita yapar, kırık bacağın kemiğini yerine oturtup, bez ve çıtalar sarıp bağlar. 20-25 gön sonra sökerdi. Bunlar sadece bazıları…
Şimdi ben soruyorum okur-yazarlığı olmayan böyle çobanlara kendi branşların da profesördür dersek yanlış mı demiş oluruz? Bazı Prof lar bunları 60-70 yıl önce belki bilmezdi.
