Kırklareli Sağlıklı Hayat Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM) birimi, kapılarını Gazetemize açtı. Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Esra Yavuz, Zortul Medya çalışanlarından Aleyna Şeyma Darcanlı’ya kanser taramaları ve erken teşhisin önemi hakkında çarpıcı bilgiler verdi.
Kanser, Günümüzün En Büyük Halk Sağlığı Sorunlarından Biri
Dr. Esra Yavuz’un açıklamalarına göre kanser, dolaşım sistemi hastalıklarından sonra en sık görülen ölüm nedeni olarak halk sağlığını tehdit etmeye devam ediyor. Kanserin yalnızca ölüme değil, aynı zamanda sakatlık, işgücü kaybı ve maddi sorunlara yol açtığını belirten Yavuz, hastalıkla mücadelenin toplumsal bir sorumluluk olduğuna dikkat çekti.
Risk Faktörlerini Azaltmak Mümkün
Uzman Dr. Yavuz, kanser vakalarının %90’ının çevresel faktörlerle ilişkili olduğunu ifade ederek, yaşam tarzı değişikliklerinin kanser riskini %30-50 oranında azaltabileceğini vurguladı. Tütün kullanımı, alkol tüketimi, obezite, hareketsizlik ve enfeksiyonlar gibi faktörlerin kontrol altına alınması, kanserle mücadelede ilk savunma hattını oluşturuyor.
Erken Teşhis Hayat Kurtarıyor
Değiştirilemeyen risk faktörleri (yaş, cinsiyet, genetik gibi) dikkate alındığında, kanserin öncül belirtilerinin erken evrede saptanması büyük önem taşıyor. KETEM birimlerinde yapılan düzenli taramalar sayesinde kanser, tedavi edilebilir evrede yakalanabiliyor ve başarı oranı ciddi şekilde artıyor.
Üç Kanser Türü İçin Ücretsiz Taramalar
Türkiye genelinde T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen Ulusal Kanser Tarama Programı kapsamında, belirli yaş gruplarındaki bireylere ücretsiz kanser taramaları sunuluyor.
- Rahim ağzı kanseri taraması, 30-65 yaş arası kadınlara 5 yılda bir HPV-DNA testi ile;
- Meme kanseri taraması, 40-69 yaş arası kadınlara 2 yılda bir mamografi ve yılda bir klinik meme muayenesi ile;
- Kolorektal kanser taramaları, 50-70 yaş arası kadın ve erkeklere 2 yılda bir dışkıda gizli kan testi ve 10 yılda bir kolonoskopi ile yapılıyor.
HPV Testi ve Mamografi Hayat Kurtarıyor
Yavuz’un verdiği bilgilere göre, rahim ağzı kanserlerinin neredeyse tamamı HPV kaynaklı. Bir kez HPV testi yaptıran kadınlarda ölüm riski %50 azalıyor. Meme kanseri ise kadınlarda en sık görülen kanser türü olup, düzenli mamografi taramaları ile bu kanserden ölüm riski %40 oranında düşüyor.
Tarama Hizmetleri Kolayca Ulaşılabilir
Aile sağlığı merkezleri, KETEM’ler, toplum sağlığı merkezleri ve sağlıklı hayat merkezlerinde yapılan bu testler, tamamen ücretsiz ve erişilebilir durumda. Pozitif tarama sonuçları, bireylerin ileri tetkik ve tedavi alabileceği üst sağlık kuruluşlarına yönlendirilmesini sağlıyor.
KETEM’de Sadece Taramalar Değil, Danışmanlık da Var
Kırklareli Sağlıklı Hayat Merkezi KETEM Birimi yalnızca tarama yapmakla kalmıyor, aynı zamanda kanser danışmanlığı, risk faktörleri hakkında bilgilendirme, kendi kendine meme muayenesi eğitimi ve HPV aşısı hakkında yönlendirmeler gibi pek çok konuda destek sağlıyor.
Obezite, sigara ve alkol bağımlılığı gibi risk faktörlerine sahip bireyler diyetisyen, sigara bırakma polikliniği veya fizyoterapistlere yönlendirilerek yaşam kalitelerinin artırılması hedefleniyor.
Taramalarla Yarına, Bir Adım Daha Sağlıkla…
KETEM birimi çalışanları, “Taramalarla yarına bir adım daha sağlıkla” diyerek, özellikle tarama yaş grubunda bulunan tüm bireyleri ücretsiz sağlık hizmetlerinden faydalanmaya ve erken teşhis ile kansere karşı güçlü adımlar atmaya davet ediyor.
Kevser Çelik