ARZ, TALEP VE İKTİSAT

DOBRA DOBRA

 Mürtezan Bulut

Matematiğin, Fiziğin değişmeyen kuralları gibi iktisat bilimini de ilim yapan kurallarıdır. İktisat İlmi de Matematik Kuralları’nı kullanarak hüküm veren Matematik Kuralları’nı kullanır.

İktisat İlmi’nin en önemli kuralı Arz ve Talep Kanunu’dur. Talep edilen mallar üretilir, bu mallar insan ihtiyacını gideren mallardır. Eğer üretilen mallar talepten az üretilmişse o malın fiyatı artar. Fazla üretilmişse o malların veya malın fiyatı düşer. İhtiyaç olmayan mal ve hizmetlerin fiyatı yâni değeri olmaz. Hava gibi her yerde bol olan ihtiyaç gideren madde ve malların fiyatı da kıymeti de yoktur.

Yukarıda anlatmaya çalıştığım bölüm İktisat İlmi’nin kullanılma nedenlerini anlamanız içindir. Günümüz yaşantısında ihtiyaçlar fazlalaştığı için İktisat İlmi’nin kullanma sahası da artmış ve karmaşık hale gelmiş bulunmaktadır. İlk insanlar ihtiyaçlarını karşılayan malları kendileri üretmiş, üretemediklerini de diğer ülkelerin insanlarından temine takas ve trampa yöntemi ile gidermeye çalışmışlardır. Nüfus artıkça ihtiyaçlar artmış, artan ihtiyaçların karşılanması için takas işlemini kolaylaştıran Gümüş ve Altın Para icat edilmiştir. Satın alma işleminde kullanılan madeni paralar yerine sanayi üretimine ve yerleşik düzene geçen toplumlarda Kağıt Para kullanılmaya başlanmıştır.

Tabii ki anlatmaya çalıştığım bu süreç yüzyıllar almıştır. Son 100 sene de ise Kağıt Para’ya kaydı para denilen Hisse Senedi, Tahvil ve Çek kullanımı İktisat İlmi’nin sahasına, girerek, İktisat İlmi daha da önem kazanmıştır. 1990’ların başından itibaren teknolojinin artması, internetin günlük hayatımıza, girmesi ile beraber haberleşmenin kolaylaşması dijitalleşme sonucunda ticarete Plastik Para yani Kredi Kartı girmiş bulunmaktadır.  Kredi Kartı kullanımı ve cep telefonu kullanımının artması ile çok kolaylaşmış ve artmıştır. Bu sürecin başına kadar İktisat İlmi’nin bir aleti olan faiz, Kredi Kartı kullanımıyla daha da önem kazanarak, hem ülkelere hem de vatandaşlarına hak edilmeyen bir konfor ve lüks yaşam biçimi sağlamıştır.

Plastik Para denilen Kredi Kartı kullanımı harcamaları kolaylaştırdığı için aile ve şirketlerin hesaplarını yâni bütçelerini şaşırtarak faiz sarmalına, faiz tuzağına düşmüşler ve en nihayet bu hizmeti veren bankalar ve devletlerin bağımlısı olarak ekonomik özgürlüklerini kaybetmişlerdir. Faiz son 10 senede, ülkelerin ve vatandaşlarının hayatlarına, ticaret olarak girme sonucu üretim de çeşitlenmiş, lüzumsuz malların ve hizmetlerin üretimine, sebep olarak kaynak israfına sebep olunmuştur.

Sonuç AKP’yi başarılı gösterip 15 sene İktidar yapan gerçek üretim yaptırmayan ve insanları gösteriş tüketimine sebep olan bu ekonomik düzenin sonuna maalesef gelinmiştir. Döviz fiyatı arttı denilen iktisadi olay gerçekte borç alınan paraların faizini karşılamak için kamu maliyesinin karşılıksız para basarak Türk Lirası’nın kıymetinin düşürülmesinden başka bir şey değildir. Çare kısa vade için acele faiz arttırmaktır, artan faiz ancak dövizin ateşini söndürebilir. Ekonomi Kuralları emir dinlemez. Emir dinlese idi 1994’te Tansu Çiller’i dinler ve kriz çıkmazdı. Bilmem anlatabildim mi?